Tomosinteza je savremena rengdenska metoda pregleda dojki kojom se umesto mamografskog snimka dojki dobije serija tankih izuzetno kvaltitenih snimaka dojke širine oko 1mm za svega nekoliko sekundi.
Od sada vam je ova vrsta pregleda dostupna u Poliklinici Consilium
Poznato je da je mamografija i danas zlatni standard u ranom otkrivanju raka dojke u svetu i kod nas, međutim ova metoda ne može da otkrije veliki broj karcinoma dojke jer ima jedan ozbiljan nedostatak, a to je da je ovo sumaciona, dvodimenzionalna metoda snimanja pa je zato prisutno prepokrivanje tkiva dojke, posebno kod mlađih žena, te se onda tumor dojke jednostavno ne vidi na snimku. Tomosinteza upravo uklanja ovaj nedostatak i pruža uvid u sve strukture tkiva dojke, dakle nije sumaciona, već slojevita metoda. Doza zračenja koju žena dobije prilikom snimanja tomosintezom je jednaka dozi zračenja prilikom snimanja na aparatima za mamografiju.
Razlika između standardne mamografije i mamografije sa tomosintezom
Tomosinteza se radi zapravi na posebno konstruisanim aparatima za mamografiju koji imaju dodatak za tomosintezu i snimanje liči na mamografsko snimanje, ali pritisak na dojku nije izražen, već je aparat samo oslonjen na dojku.
Zračenje, nažalost ne možemo izbeći, ali je poznato da je zračenje prilikom mamografije i tomosinteze zapravo vrlo malo, kao i da se ovo snimanje ne mora ponavljati svake godine, već jednom u 2 do 3 godine, te nema posledica po
zdravlje žene.
DA LI JE BOLJE RADITI TOMOSINTEZU ILI MAGNETNU REZONANCU DOJKI?
Snimanje dojki magnetnom rezonancom zaista nije povezano sa zračenjem i pritiskom na dojke, ali ovo snimanje traje duže, manje je komforno za pacijenta jer leži na stomaku i dobija kontrastno sredstvo u venu. S druge strane ove dve metode ne isključuju jedna drugu, one su potpuno različite i međusobno se dopunjuju. Naime, magnetnorezonantna mamografija je metoda koja ima relativno nisku specifičnost, te retko koji radiolog ume pravilno da tumači ove snimke.
S druge strane tomosinteza, kao i mamografija ima visoku specifičnost i karcinomi dojke mogu sa velikom sigurnošću da se razlikuju u odnosu na dobroćudne promene. Najveća korist za pacijenta je ukoliko se dijagnostikom dojki bavi radiolog koji poznaje sve metode snimanja dojki i tačno zna njihove indikacije, pa se radi prava metoda u pravo vreme i nema dupliranja niti nepotrebnih pregleda. Na ovaj način se s jedne strane dobija najprecinija informacija, a štede se i vreme i novac i smanjuje stres od previše pregleda kod naših pacijenata.
Tomosinteza ne može da zameni mamografiju, pa se obično radi u kombinaciji sa mamografijom
Danas se u SAD i nekim razvijenim Evropskim centrima svm ženama umesto mamografije radi tomosinteza ili kombinacija ove dve metode. Prednost ovog Hologic-ovog aparata nove generacije je što se načini svima tomosinteza i iz ovig snimaka se softverski rekonstruiše (sintetiše) mamografski snimak. Ovo znači da se žene ne snimaju dva puta, tj sa se za istu dozu zračenje i u kratkom vremenu dobiju i tomo i mamografski snimci i zato se naziva 3D mamografija.
Mamografija se tradicionalno preporučuje ženama starijim od 40 godina kao redovna preventivna metoda pregleda. Ukoliko postoji mogućnost, savet je da se zapravo svaki put umesto mamografije radi tomosinteza dojki. Posebno je ovo značajno za žene sa izuzetno gustim žlezdanim tkivom dojki i žene sa visokim rizikom za rak dojke.
Tomosinteza je bar upola jeftinija od magnetne rezonance dojke i kraće traje
Tomosinteza je bar upola jeftinija od magnetne rezonance dojke, kraće traje i snimanje i opisivanje nalaza od strane radiologa. Ponekad je poželjno dopuniti ovaj pregled ultrazvukom dojki, što obično radi isto radiolog i može biti uključeno u istu cenu. Na ovaj način se zaista dobija visoko pouzdana informacija o stanju dojki na najekonomičniji način.
Prvi objavljeni radovi o mogućnostima primene tomosinteze su iz 1996.godine, ali se ovi aparati zaista upotrebljavaju za snmanje dojki unazad 10-tak godina, koliko datira i moje iskustvo s ovom metodom.
Aparat Hologic Dimensia koji mi imamo u Poliklinici Consilium je testiran u brojim istraživačkim trajalima u Evropi i USA, u poređenju sa aparatima za tomosintezu drugih proizvođača, pokazao je najveći broj novootkrivenih karcinoma dojke: 40% više u odnosu na mamografiju, otkriveni karcinomi su uglavnom manji od 1cm i potreba za dodatnim pregledima pacijenata nakon ovog snimanja je značajno smanjena, te su ovi aparati i dobili najvišu ocenu i preporuku da se koriste kao Screening metoda u svim razvijenim zemljama.
Dakle, ako već radimo mamografiju, bolje da radimo 3D nego 2D, jer dobijamo mnogo više informacija, manja je šansa da se propusti karcinom dojke, a ista je doza zračenja, čak je i manje bolna jer je slabiji pritisak na dojku.
Prof. dr Dragana Đilas, radiolog