Povrede zglobova su vrlo česte u sportu, ali se dešavaju i prilikom svakodnevnih aktivnosti. Po načinu nastanka delimo ih na kontuzione povrede (udarci ) i distorzione povrede (uganuća). U zavisnosti od stepena oštećenja mekih tkiva (zglobna kapsula i ligamenti) i očuvanosti integriteta zgloba, distorzione povrede delimo na distorzije (uganuća), subluksacije i luksacije (iščašenja). Iščašenja su teži oblik povreda od uganuća, jer dolazi do značajnijeg oštećenja kapsulo-ligamentarnog aparata, te narušavanja integriteta zgloba. Bez obzira na uzrok povređivanja, neophodno je voditi računa i o mogućim koštanim oštećenjima. Zato je važno prepoznati simptome i javiti se lekaru.
Kako prepoznati povredu zgloba?
Karakteristični simptomi povrede zgloba su bol, otok, krvni podlivi, ograničena i bolna pokretljivost zgloba, te deformitet i nemogućnost pokretljivosti kod iščašenja.
Šta činiti neposredno po povređivanju?
Za većinu akutnih povreda karakteristično je krvarenje neposredno po povređivanju. Cilj inicijalnog tretmana je da se unutrašnje krvarenje svede na najmanju moguću meru.
U inicijalnom tretmanu vodimo se PRICE principima – početna slova engleskih izraza za:
- ZAŠTITU (Protection)
- ODMOR (Rest)
- HLAĐENJE (Ice)
- KOMPRESIJU (Compression)
- ELEVACIJU (Elevation)
Krvarenje se produžava 48 sati nakon povrede, tako da se PRICE principi primenjuju u tom periodu, a to podrazumeva: kretanje uz pomoć pomagala, odmor, hlađenje ledom 20 minuta svaka 3 – 4 sata, kompresija – bandaž i elevacija (noga iznad nivoa srca).
Ovaj postupak značajno umanjuje tegobe i skraćuje period oporavka.
Dijagnoza i lečenje
Međutim, od svega najvažnije je da se obratite lekaru specijalisti ortopedu, fizijatru ili specijalisti sportske medicine, kako bi vam postavio tačnu dijagnozu i propisao adekvatan tretman.
Česta je pojava da nestručne osobe vrše određene manipulacije zglobovima, što se popularno naziva „nameštanje“ zglobova. Ne izlažite se takvim procedurama, jer se može desiti da se ne prepozna ozbiljna povreda i da se ista pogorša.
Dijagnoza se postavlja na osnovu kliničke slike, RTG snimka ili magnetne rezonance.
Lečenje zavisi od stepena oštećenja zglobnih struktura. Blaži oblici povreda se saniraju fizikalnom terapijom, dok je kod težih stepena neophodna imobilizacija ili hirurško lečenje.
Za sva pitanja na raspolaganju vam stoji naš lekar specijalista sportske medicine dr Nemanja Mirnić.
Autor: redakcija Poliklinike Consilium
Tekstovi su autorski i nije dozvoljeno neovlašćeno objavljivanje tekstova ili njihovih delova van sajta Poliklinike Consilium, izuzev u slučaju navođenja: preuzeto sa sajta www.poliklinikaconsilium.com.